ALGEMENE INSPECTIE

Het gaat er hier om na te gaan of het element of het materiaal nog in goede staat is, of het veranderingen heeft ondergaan en of het nog de moeite waard is om het te bewaren zoals het is. Er moeten meerdere vragen worden gesteld.

a. Om welk type dakpan gaat het?

• Natuurlijk: rechte randen, maar een onregelmatige dikte.
• Kunstmatig (cementvezel): perfect recht en lichter dan een natuurlijke lei.

Opgelet! In de jaren 80 en 90 werden dakleien gemaakt van cementvezel met asbest.
Sinds 1998 is asbest verboden voor de vervaardiging van verschillende industriële producten. Deze productie is gestopt omdat we weten dat asbest schadelijk is voor de gezondheid. Bij Eternit, de belangrijkste producent in België van kunstleien, zijn asbestvrije cementvezelproducten meestal herkenbaar aan de vermelding “NT”.

De formaten 60 x 40, 60 x 32 en 45 x 32 van dit merk zijn nooit met asbest geproduceerd.

Surf naar eternit.be

voor meer informatie over asbest, de geschiedenis en de te volgen regels en procedures voor asbest thuis

b. Hoe lang is het geleden dat de leien werden geplaatst?

U moet weten dat een natuurlijke lei 80 tot 100 jaar mee kan gaan, terwijl een kunstlei eerder rond de 30 jaar zal meegaan.
Houd hier dus rekening mee om te weten of het de moeite waard is om de lei te recupereren.

ONDERHOUD

Onderhoud het element, zodat het er mooi blijft uitzien en langer meegaat.

“Het productieproces van kunstleien omvat een speciale laatste bekledingslaag die de lei ondoordringbaar maakt voor vocht en vuil.
Door de jaren heen slijt deze laag echter&nbsp geleidelijk aan weg, waardoor de leien meer vocht opnemen. Vochtige leien vormen een goede basis voor mossen en algen, en daarom moet het dak worden ontmost. Deze ontmossing gebeurt met een drukspuitlans die gevuld is met een ontmossingsproduct.
Wanneer alle mossen van het dak verwijderd zijn, moet een nieuwe bekledingslaag worden aangebracht. Na deze behandeling ziet het dak er nagelnieuw uit en met behulp van deze beschermende bekledingslaag wordt het dak 10 tot 15 jaar lang beschermd. Natuurlijke leien moeten minder vaak worden gereinigd en doorlopen een identiek proces.”

Bron: https://www.toiture-expert.be/couverture/ardoises

Mossen kunnen ook worden teruggevonden op natuurlijke leien (hoewel de risico’s kleiner zijn dan bij kunstleien, omdat natuurlijke leien minder poreus zijn). 

Vraag een specialist ter zake om advies of om uw dak te reinigen.

DECONSTRUCTIEMETHODE

Om uw elementen te demonteren, moet u een aantal stappen volgen:

1. Kennisnemen van het element: benaming van de materialen en voorafgaande inspectie (raadpleeg punt 1. Algemene inspectie)
2. Voorbereiding van het gereedschap, de uitrustingen en de tijd die nodig is om de demontage uit te voeren
3. Demontage

Momenteel hebben slechts een aantal elementen een gedetailleerde verklarende fiche van de te volgen procedures.

Er bestaat nog geen demontagefiche voor dit materiaal.

HERGEBRUIK

Ik kan mijn element voortaan hergebruiken voor het doel waarvoor het voorzien was, of voor een ander doel.

Hieronder vindt u een voorbeeld van het hergebruik van leien om een dak en de muren van een nieuw gebouw te bedekken.

Bron: Opalis.be, David Grandorge.
Ontwerper: Feilden Fowles architects

MET WIE CONTACT OPNEMEN OM TE …

Dit punt zal u helpen om contacten en adressen te vinden om het materiaal de kans op een tweede leven te schenken, en u in het uiterste geval vertellen waar u heen moet als u het materiaal wilt afvoeren.

1. Renoveren

• Voor natuurlijke leien: In het Register van de beroepen van het architecturaal patrimonium (http://www.patrimoine-metiers.be/companies/search) vindt u een goedgevuld adresboekje van professionals die in verschillende branches van de bouw werken. Deze professionals zullen u van dienst kunnen zijn om bepaalde elementen van uw woning op te knappen, te renoveren of aan te vullen.
• Raadpleeg ook het tabblad “ Contacten ” in het menu “ Nuttige informatie ” voor een lijst van nuttige personen.

2. Schenken / verkopen

• U kunt uw elementen verkopen of kopen op de tweedehandssites.
• Via Opalis vindt u gemakkelijk handelaars in en kopers van leien: https://opalis.be/nl/handelaars/rooster?combine=&materials=196

3. Recycleren

Natuurlijke leien zullen bij het inert afval belanden. Ze zullen dan worden vergruisd in granulaten die als steenslag zullen kunnen worden hergebruikt voor wegfunderingen of in de betonproductie.
Hetzelfde geldt voor recente kunstleien (zonder asbest). Sommige containerparken passen echter andere regels betreffende kunstleien toe. Informeer u eerst.

• Sorteercentra in Brussel, Recypark voor particulieren: https://www.arp-gan.be/nl/Recypark.html
• Professionals moeten zich tot sorteercentra voor professionals richten.

4. Verwijderen

Verwijdering zal altijd de allerlaatste fase van het element zijn.

Voor specifieke informatie over plaatsen die asbestcementafval aanvaarden, raden wij u aan contact op te nemen met:

• In het Vlaams Gewest: de OVAM – tel.: 015 28 42 84
• In het Waals Gewest: l’Office Régional Wallons des Déchets – tel.: 081 33 65 75
• In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: het Brussels Instituut voor Milieubeheer – tel.: 02 775 75 11

Sorteercentra bieden speciale zakken voor asbestafval aan, wanneer u een kleine hoeveelheid hebt. Bel voor grote hoeveelheden een gespecialiseerd bedrijf.